Hoe Nederland er over enkele jaren uitziet, wordt bepaald door de ruimtelijke keuzes van nu. De Rijksoverheid heeft opnieuw de regie genomen en werkt aan noodzakelijke beslissingen voor woningbouw, mobiliteit, energie, landbouw, natuur en ruimte voor Defensie.
De afdeling Ruimtelijk Ontwerp en Advies (RO&A) ontwikkelt zich naar een nationaal ontwerpatelier en voert haar werkzaamheden uit vanuit een positie die ingebed is in interdepartementale en interbestuurlijke beleidsontwikkeling. RO&A ondersteunt de Rijksoverheid zowel in zijn systeemverantwoordelijkheid als in de uitvoering hiervan op regionaal en lokaal niveau. Hiervoor gebruikt de afdeling verschillende instrumenten zoals ontwerpend onderzoek, maatschappelijke dialoog, digitale hulpmiddelen en visualisaties om complexe ruimtelijke en maatschappelijke vraagstukken te verduidelijken, en biedt bouwstenen voor ruimtelijke regie en besluitvorming.
Binnen onze afdeling zetten we ontwerpend onderzoek strategisch in via twee programmatische lijnen: de interdepartementale ontwerpagenda en regionale en lokale werkplaatsen.
De interdepartementale ontwerpagenda vormt het instrument waarmee de afdeling het ontwerpend onderzoek programmeert en aanstuurt. De agenda bevat de onderwerpen waarop VRO/DGRO, samen met andere departementen, ontwerpend onderzoek wil inzetten, omdat gezamenlijk is geconstateerd dat:
• verdergaande verdieping nodig is om op deze onderwerpen stappen vooruit te zetten;
• het onderwerpen betreft waaraan nog niet – of niet in een integrale en ruimtelijke aanpak – wordt gewerkt;
• het thema’s zijn die een sleutelrol spelen in de ruimtelijke strategie en in de aanpak van samenhangende opgaven;
• deze onderwerpen verbonden zijn met de vier integrale thema’s van de Ontwerp-Nota Ruimte en de samenhang daartussen.
Met de ontwerpagenda leveren we bouwstenen voor de uitwerking van de richtingen en keuzes in de Ontwerp Nota Ruimte en in nationale programma’s van andere departementen. Het streven is om te komen tot een gezamenlijke agenda met gedeeld opdrachtgeverschap en mede-eigenaarschap bij de uitwerking. De ontwerpagenda biedt zowel overzicht als inzicht in de onderlinge samenhang tussen verkenningen. Door tussentijdse wisselwerking te organiseren – zowel binnen de afzonderlijke percelen als tussen de percelen – bevorderen we kennisuitwisseling en de ontwikkeling van gedeelde denkrichtingen.
Ten behoeve van de doorwerking en realisatie van ruimtelijk kaderstellend beleid zet de afdeling ontwerpkracht in via werkplaatsen. In samenwerking met andere overheden (provincies en regio’s), waterschappen, stakeholders en inwoners wordt een ‘tussenruimte’ gecreëerd voor ontwerpend onderzoek en maatschappelijke dialoog. Deze tussenruimte is noodzakelijk omdat betrokken partijen vaak uiteenlopende waarden, inzichten en ervaringen hebben. Structurele maatschappelijke, institutionele en ruimtelijke uitdagingen vragen om lokaal gedragen interventies en een langdurige gezamenlijke inzet.
Werkzaamheden
- Het initiëren en als opdrachtgever begeleiden van ontwerpend onderzoek ten behoeve van de ontwerpagenda en de werkplaatsen;
- Het coördineren en programmeren van ontwerpend onderzoek voor de thema’s water en bodem en landbouw en natuur;
- Het borgen van de doorwerking van resultaten door het opstellen van bouwstenen voor de kennisbasis en het adviseren bij beleidsverkenning, -ontwikkeling, doorwerking en uitvoering – zowel binnen de eigen organisatie als interdepartementaal en interbestuurlijk;
- Bijdragen aan de doorontwikkeling van het instrument ontwerpend onderzoek;
- Het coördineren van de interne kennistafel water en bodem en deelnemen aan de kennistafel landbouw & natuur;
- Het onderhouden van contacten met relevante strategische programma’s en projecten (zoals het Deltaprogramma, het Nationaal Waterprogramma, de Nationale Adaptatiestrategie, de Voedselstrategie, etc.);
- Het onderhouden van interbestuurlijke contacten en contacten met de vakwereld van ruimtelijk ontwerp;
- Het opzetten van een platform water, bodem en ruimte (een samenwerkingsverband met interbestuurlijke partners en onderzoeksinstellingen), ter versterking van inzet van ontwerpkracht.